15/11/2006
Ξανθιώτικο καρναβάλι

Νικόλαος Κόκκας Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ. © Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης

προεπισκόπηση εκτύπωσης

Το αποκριάτικο ξεφάντωμα αποτελεί για την Ξάνθη ένα θεσμό με βαθιές ρίζες. Ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα ο εορτασμός των Απόκρεω ήταν αγαπημένο έθιμο των κατοίκων της Ξάνθης. Αυτοσχέδια καρναβάλια περιφέρονταν στους δρόμους γελώντας και τραγουδώντας και επισκέπτονταν φιλικά σπίτια. Διοργανώνονταν επίσης αποκριάτικες γιορτές σε χορευτικά κέντρα και λέσχες. Οι μεταμφιεζόμενοι χρησιμοποιούσαν κάθε είδους παλιά ρούχα για τη στολή τους: παλιά γιλέκα, παραδοσιακές φορεσιές, χαϊμαλιά, διακοσμητικές ζώνες ξεθάβονταν από τα σεντούκια για χάρη του καρναβαλιού. Στις καρναβαλικές γιορτές των αρχών του 20ου αιώνα ήδη χρησιμοποιούνταν και μουσικά όργανα όπως κιθάρα, κανονάκι, ούτι, μαντολίνο, μπουζούκι. Πριν το 1928 είχε ιδρυθεί στην Ξάνθη «Κομιτάτο Απόκρεω» που διοργάνωνε παρελάσεις καρναβάλων και απονομές βραβείων. Ανάμεσα στα πιο αγαπημένα έθιμα, ήδη από την εποχή εκείνη, ήταν το κάψιμο του τζάρου, κατά το οποίο άναβαν φωτιές στο συνοικισμό Σαμακώβ, κατά μήκος του ποταμού Κόσυνθου.
Το 1966, η Τοπική Επιτροπή Τουρισμού Ξάνθης ξεκίνησε την επίσημη διοργάνωση των «Αποκριάτικων Θρακικών Εορτών» με την επιχορήγηση του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως. Στόχος των διοργανωτών ήταν η ανάδειξη της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Θράκης και η τόνωση της οικονομίας της περιοχής. Το 1969 ο θεσμός μετονομάστηκε σε «Θρακικές Λαογραφικές Εορτές». Από το 1967 έως το 1986 την ευθύνη της διοργάνωσης είχε ο Δήμος Ξάνθης. Με τη σύσταση της Δημοτικής Επιχείρησης Ανάπτυξης του Δήμου Ξάνθης το 1993 τη διοργάνωση του καρναβαλιού αναλαμβάνει αυτή η επιχείρηση.
Το Ξανθιώτικο Καρναβάλι έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε ένα δημοφιλή θεσμό με πανελλήνια εμβέλεια. Οι καρναβαλικοί σύλλογοι προετοιμάζονται όλο το χρόνο για τις μέρες των γιορτών, ενώ χιλιάδες επισκεπτών συρρέουν στην πόλη της Ξάνθης για να διασκεδάσουν στους ρυθμούς του καρναβαλιού.

Πολύτιμη πηγή πληροφοριών για το Ξανθιώτικο Καρναβάλι αποτελεί το βιβλίο των Δ.Μαυρίδη & Β.Συρακούλη, Ξανθιώτικο Καρναβάλι. Θρακικές Λαογραφικές γιορτές. Σαράντα χρόνια 1966-2005, έκδοση Δημοτικής Επιχείρησης Ανάπτυξης Ξάνθης & Πολιτιστικού Αναπτυξιακού Κέντρου Θράκης, 2005.